Τρίτη, Μαρτίου 22, 2011

τα σημαντικότερα σημεία της ομιλίας του πρωθυπουργού στην Σύρο

Στο κείμενο που ακολουθεί, παρουσιάζουμε τα σημαντικότερα σημεία της ομιλίας του πρωθυπουργού κ. Παπανδρέου κατα την διάρκεια της επίσκεψής του την Δευτέρα 21 Μαρτίου στην Σύρο και της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε με εκπροσώπους φορέων του Νοτίου Αιγαίου.
Ο πρωθυπουργός έκανε εκτενή αναφορά στην εφαρμογή του προγράμματος "Καλλικράτης". Επίσης, ο κ. Παπανδρέου επισκέφθηκε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και συνομίλησε με την Διοίκηση του Επιμελητηρίου, ενω συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης σε συζήτηση με Προέδρους και μέλη Διοικητικών Συμβουλίων των Επιμελητηρίων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.


Φίλες και φίλοι, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την υποδοχή σας και τη φιλοξενία στο νησί σας. Συνηθίζεται να επισκεπτόμαστε τα νησιά το καλοκαίρι, αλλά εγώ ήθελα να επισκεφθούμε την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τα νησιά μας, τώρα -όπως και πριν από λίγες εβδομάδες τη Σαμοθράκη- τώρα το χειμώνα, γιατί τώρα βλέπουμε από κοντά, μαζί σας, τα προβλήματα και τις δυσκολίες αυτής της εποχής. Αλλά και γιατί πρέπει να έχουμε μια σοβαρή προετοιμασία για την τουριστική περίοδο που έρχεται.
Πριν μιλήσουμε για τα δικά σας θέματα, τα νησιωτικά ζητήματα, αλλά και της Σύρου, θα ήθελα να πω δυο λόγια γενικότερα.
Γνωρίζετε ότι είμαστε εδώ, για να χτίσουμε μια διαφορετική Ελλάδα, από την Ελλάδα, που πέρασε από μια κρίση και ηθική και οικονομική, σχεδόν χρεοκοπίας, μιζέριας, αλλά και μόνιμης ταλαιπωρίας του πολίτη από ένα πολιτικό σύστημα που δεν τον σεβόταν.
Γιατί ό,τι βιώνουμε σήμερα, είναι σύμπτωμα πολλών και σύνθετων αιτιών: νοοτροπίες, ένα κρατικοδίαιτο και συγκεντρωτικό μοντέλο ανάπτυξης, ένα σπάταλο και αναποτελεσματικό κεντρικό κράτος, ατιμωρησία, η λογική ότι εδώ όλα επιτρέπονται. Όλα αυτά πρέπει να τα αλλάξουμε και βεβαίως, το κάνουμε κάθε μέρα που περνά.
Δεν ζητούμε την ανοχή, ζητούμε τη συμμετοχή σε αυτή την προσπάθεια. Συμμετοχή, όχι απλά με διαμαρτυρία, αλλά με πρωτοβουλία και με δημιουργία. Πρωτοβουλία όλων. Γιατί εμείς επιχειρούμε να απελευθερώσουμε τις επόμενες γενιές από βάρη του παρελθόντος.
Και μπορεί να αναρωτηθούν πολλοί: «Μα, τώρα, τι μας λέει ο Πρωθυπουργός; Εντάξει, ας τα κάνει εφόσον αυτά πιστεύει, ας τα αλλάξει».
Θέλω ακριβώς σε αυτό το σημείο να σταθώ, διότι μακάρι να μπορούσε μόνο ένας Πρωθυπουργός ή μια Κυβέρνηση να αλλάξει όλα αυτά που πρέπει να αλλάξουμε, απλώς με κάποιους νόμους. Οι παθογένειες και οι νοοτροπίες που πρέπει να αφήσουμε πίσω μας, είναι πολύ ισχυρές και χρειάζεται ολόκληρη η κοινωνία, όλοι οι φορείς, να δουλέψουμε μαζί για να τις αποδομήσουμε, να τις χτυπήσουμε, να αλλάξουμε και να φτιάξουμε κάτι πολύ καλύτερο.

Το είπατε κι εσείς, και ο Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης, αναφερόμενοι για παράδειγμα στις νοοτροπίες που επικρατούν σε σχέση με τον συγκεντρωτισμό και τον φόβο από το ενδεχόμενο να δώσουμε εξουσίες στον πολίτη, στην Περιφέρεια.
Αναφερθήκατε κι εσείς σε πολλά θέματα, στελέχωσης, παιδείας, υγείας, Δημόσιας Διοίκησης γενικότερα, που πρέπει να αλλάξουμε αντιλήψεις και νοοτροπίες. Παραδείγματος χάριν, αυτή τη στιγμή γίνεται μια προσπάθεια συνενώσεων σχολείων και υπάρχουν βεβαίως, αντιδράσεις. Απέναντι σε αυτές τις αντιδράσεις θα μπορούσε, παραδείγματος χάριν να μεταφερθούν αρμοδιότητες για την υγεία, την παιδεία, την κοινωνική πρόνοια, στην ίδια την Περιφέρεια.
Το πώς θα στελεχωθούν τα σχολεία, με ποια κριτήρια θα στελεχωθούν, τι είδους σχολεία θέλουμε, ακόμη και τι μαθήματα πρέπει να υπάρχουν ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε περιοχής, τι αριθμός καθηγητών ή δασκάλων χρειάζεται, όλα αυτά θα μπορούσαν να περάσουν στην Περιφέρεια.
Οι χώρες που έχουν τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα, όπως η Φινλανδία, η Σκανδιναβία, οι Βόρειες χώρες, έχουν αποκεντρωμένες δομές. Είναι αποκεντρωμένες οι αποφάσεις για τα σχολεία στην Περιφέρεια, αλλά και στο ίδιο το σχολείο, ο ίδιος ο δάσκαλος, ο καθηγητής, ο ίδιος ο Διευθυντής του Σχολείου μπορεί να παίρνει πρωτοβουλίες, να διαμορφώνει, ανάλογα με τις ανάγκες που έχουν τα παιδιά, τις συνθήκες, τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, καλύτερα το πρόγραμμα σπουδών.

Και έρχομαι τώρα εδώ, στη Σύρο, στην δική μου επίσκεψη και του κλιμακίου της Κυβέρνησης. Γνωρίζετε, πόσο δεμένος είμαι με τα Νησιά μας, πόσο τα αγαπάω, το Αιγαίο, τη Σύρο, που έχω επισκεφτεί πολλές φορές. Και είναι για μένα χαρά και συγκίνηση να βρίσκομαι εδώ, σ’ αυτήν την όμορφη περιοχή, σε αυτό το όμορφο Νησί.
Το Αιγαίο, επειδή ταξιδεύω στον κόσμο, είναι από τα ομορφότερα, αν όχι το πιο όμορφο μέρος του κόσμου, αλλά είναι και λίκνο του δημοκρατικού μας πολιτισμού. Δεν λέω δυτικού πολιτισμού. Λέω δημοκρατικού πολιτισμού. Διότι έχει αποδειχθεί από τις επαναστάσεις στην περιοχή μας, ότι ο πολιτισμός της δημοκρατίας, αυτά τα οποία έχουμε εμείς ως παράδοση, δεν είναι δυτικός πολιτισμός, είναι ο πολιτισμός που αναζητά όλη η ανθρωπότητα.
Και βεβαίως, είναι μια περιοχή που έχει ανοιχτούς ορίζοντες. Μας δίνει τη δυνατότητα να οραματιζόμαστε, να ονειρευόμαστε κάτι καλύτερο, μας δίνει και δύναμη και δημιουργικότητα. Όπως έλεγε και ο Οδυσσέας Ελύτης, όταν έγραφε για τις Κυκλάδες: «Ο νους ξεπερνιέται από μερικά κύματα και λίγες πέτρες». Τυγχάνει να είναι σήμερα η Παγκόσμια Ημέρα για την Ποίηση. Εγώ θα έλεγα ότι, είναι η Παγκόσμια Ημέρα για τη Δημιουργία, διότι αυτό σημαίνει ποίηση.

Αυτό καλούμαστε να κάνουμε και εμείς. Τη νησιωτικότητα, που όταν συζητάμε για αυτήν, συνήθως την ταυτίζουμε με το δύσκολο, το αρνητικό, τις αδυναμίες. Τη νησιωτικότητα πρέπει να την μετατρέψουμε σε πλεονέκτημα της περιοχής και της χώρας μας.
Αυτό είναι ακριβώς που ελπίζουμε να κάνουμε με τις επιλογές μας σε ένα χώρο, το Αιγαίο, που ήταν πάντα ένα «σφουγγάρι» ιδεών, τάσεων και ρευμάτων, που αναδείχθηκε έτσι σε κέντρο πολιτισμού με τεράστια επιτυχία.
Έχουμε και στην Κυβέρνηση αυτή τη φορά πολλούς νησιώτες, ο Τάκης Ρήγας, ο Γιάννης Ραγκούσης, ο Γιώργος Νικητιάδης, ακόμα και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου θέλει να θεωρείται Σεριφιώτης, ο Κώστας Σκανδαλίδης, η Άννα Νταλάρα και πολλοί ακόμα, όχι μόνο από εδώ, αλλά από το Ιόνιο, την Κεφαλλονιά, και βεβαίως από την Κρήτη πολλούς, και τον Γραμματέα μας. Πιστεύω ότι, φέρνουν κι αυτοί το πνεύμα της καινοτομίας και των ανοιχτών οριζόντων.

Αμέτρητα πλεονεκτήματα, που μπορούν να δημιουργήσουν μια διαφορετική κίνηση και πολύ μεγαλύτερη ευημερία. Γι΄ αυτό, αυτό που μπορούμε να προσφέρουμε δεν είναι το φθηνό κατάλυμα - αυτό το προσφέρουν δυστυχώς πολύ εύκολα πολλές άλλες χώρες και πολλές φορές πολύ φθηνότερα - αυτό που πρέπει να προσφέρουμε, είναι μια μοναδική εμπειρία ζωής, αυτό θέλει και ο επισκέπτης, μια διαφορετική εμπειρία ζωής.
Που βεβαίως θα συντίθεται, θα συναποτελείται, από το περιβάλλον, τους ανθρώπους, που είναι ο πολιτισμός, είναι η ανθρωπιά, είναι το κέφι μας, η συμπεριφορά μας, τα έθιμά μας, τα τοπικά προϊόντα – πολύ σωστά μίλησε ο περιφερειάρχης για την ανάγκη σύνδεσης του πρωτογενούς τομέα, της αγροτικής παραγωγής, των τοπικών προϊόντων, με την ιστορία μας και τον τουρισμό.
Αυτός ο συνδυασμός είναι και μοναδικός και ποιοτικός. Αλλαγή όμως σημαίνει και εμείς να ανακαλύπτουμε τα νησιά μας, την κάθε περιοχή μας. Δυστυχώς, ο συγκεντρωτισμός με την πελατειακή νοοτροπία, δεν βοήθησε ώστε να ανακαλύπτουμε και εμείς το δικό μας χώρο, διότι μας ανάγκαζε να κοιτάμε πάντα μακριά, το κέντρο, την εξουσία για κάθε μας ιδέα, για κάθε μας πρόταση, για κάθε μας πρωτοβουλία. Μας «ευνούχισε» ουσιαστικά η πελατειακή αντίληψη, ενώ μπορούμε να ανακαλύψουμε τόσα.
Η κάθε γωνιά είναι και η ιστορία. Το κάθε νησί, το κάθε βουνό, η κάθε παραλία είναι ευκαιρία, για πολιτισμό, για ένα άθλημα διαφορετικό. Η κάθε σπιθαμή της χώρας μας μπορεί να αναδεικνύει και μια νέα μοναδική εμπειρία με ταυτότητα, όχι εισαγόμενη, αλλά με ταυτότητα ελληνική και τοπική.
Έτσι αυτή η ολοκληρωμένη εμπειρία μπορεί να μείνει αξέχαστη σε κάθε επισκέπτη, να τον κάνει να θέλει να έρθει ξανά αλλά και να διαδώσει αυτή την εμπειρία σε πολλούς άλλους στη χώρα του.

Αυτό απαιτεί, και να ανακαλύψουμε ξανά και τον δικό μας τόπο, και να ξαναγαπήσουμε τον τόπο μας, να αγαπήσουμε και τις δυνατότητες που έχει ο τόπος μας και τις ομορφιές, αλλά και να τις σεβαστούμε και να τις αναδείξουμε. Να τις αναδείξουμε με έναν συνδυασμό φυσικού περιβάλλοντος, κλίματος, διατροφής, ντόπιων προϊόντων από τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα αλλά και αξιοποίησής τους, ενσωμάτωσής τους, θα μπορούσε να πει κανείς, στον πολιτισμό και την ιστορία μας.
Γιατί τουρισμός στις Κυκλάδες σημαίνει και διατροφή, σημαίνει να είναι ωφελημένος κι ο αγρότης κι ο κτηνοτρόφος. Το αναφέρω γιατί κι εσείς θέσατε τα προβλήματα αυτά.
Όπως καταλαβαίνετε, αυτό χρειάζεται συνέργειες και σχεδιασμό από τη δική σας μεριά και τη δική μας στήριξη.
Ο δρόμος της ποιότητας, είναι το δικό μας στοίχημα. Να δημιουργήσουμε την Ελλάδα της ποιότητας, της αξίας. Αυτό σημαίνει να επενδύσετε στα εξαιρετικά προϊόντα σας. Τα λουκούμια της Σύρου, η φάβα της Σαντορίνης, το κρασί της Πάρου και της Σαντορίνης, η γαστρονομία της Σίφνου. Να αναδειχθεί παράλληλα η πλούσια κληρονομιά, οι μεγάλοι μουσικοί του νησιώτικου και του ρεμπέτικου, η μοναδική αρχιτεκτονική της Ερμούπολης.
Είναι μερικά μόνο παραδείγματα αξιοποίησης των δυνατοτήτων που έχετε, τα οποία μπορούν να συμβάλουν για να βγούμε όλοι, να βγείτε εσείς κατ' αρχήν, πολλαπλά κερδισμένοι, να κατακτήσετε και μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Και βεβαίως, έχουμε και άξιους εκπρόσωπους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Συνδυασμός του φίλου Γιάννη Μαχαιρίδη εκλέχτηκε από τον πρώτο γύρο. Νομίζω ότι, αυτό δείχνει την εμπιστοσύνη των πολιτών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στη σημερινή εκλεγμένη Διοίκηση και βεβαίως, αυτό δημιουργεί και ιδιαίτερες ευθύνες στην εκλεγμένη Περιφέρεια να αποδείξει ακριβώς τον ιστορικό ρόλο που έχει αναλάβει.
Πριν από λίγο ήμουν στο Επιμελητήριο και είδα την πολύ σημαντική δουλειά που έχει κάνει. Δουλειά που δείχνει πώς μπορεί να παρακαμφθεί η γραφειοκρατία και πώς πρέπει να παρακαμφθεί η γραφειοκρατία, αξιοποιώντας και τις νέες τεχνολογίες, ώστε να εξυπηρετήσουν τον πολίτη. Είναι μια πρωτοπόρα δουλειά. Μέσα από τις δυσκολίες του νησιωτικού χώρου, γίνατε πρότυπο, με τη δημιουργία αυτού του δικτύου ψηφιακής ενοποίησης και συνεργασίας των Επιμελητηρίων. Ένα πρότυπο, το οποίο θα μπορούσε να αναπαραχθεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.

Ο "Καλλικράτης" είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση, αλλά είναι όμως και μια αρχή. Αλλάξαμε, αλλά χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμη.
Δεν θα αρκεστούμε μόνο σε αυτά, και εγώ θα επιμείνω να μεταφερθούν στην Περιφέρεια και την Τοπική Αυτοδιοίκηση πολλές ακόμη αρμοδιότητες, όπως βεβαίως και πόροι. Θα ήθελα μάλιστα να απευθύνω μια πρόσκληση πρόκληση, ειδικά σε εσάς, τους νησιώτες. Θέλω προσωπικά, αλλά και η Κυβέρνηση γενικότερα, περισσότερες προτάσεις και πρωτοβουλίες για ενίσχυση της αποκέντρωσης.
Θέλω να γίνετε πρωτοπόροι της αποκεντρωμένης διοίκησης, αυτής της ριζικής αλλαγής του κράτους, πάντα βεβαίως, μέσα από διαδικασίες δημοκρατικές, ανοιχτές, λογοδοσίας και διαφάνειας, διότι και αυτό αποτέλεσε δυστυχώς μία ασθένεια που πέρασε από την κεντρική διοίκηση στην αυτοδιοίκηση τα περασμένα χρόνια.