Σύμφωνα με την επιστολή,
Αξιότιμε κύριε υπουργέ,
ασφαλώς γνωρίζετε ότι το ναυάγιο του κρουαζιερόπλοιου Sea
Diamond της εταιρείας Louis Hellenic Cruises βρίσκεται εδώ και επτά χρόνια
βυθισμένο στην Καλντέρα της Σαντορίνης, λίγα μόλις μέτρα από την ακτή και το
λιμάνι του Αθηνιού.
Σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου
Πειραιώς – Τμήμα Ναυτικών Διαφορών, ύστερα από αγωγή του Δήμου Θήρας και του
Δημοσίου, η πλοιοκτήτρια εταιρεία καταδικάστηκε να πληρώσει 8 εκατομμύρια ευρώ
πρόστιμο προς το Δήμο Θήρας, για την ηθική βλάβη και τη ρύπανση που προκάλεσε,
και άλλα 6 εκατομμύρια ευρώ προς το Ελληνικό Δημόσιο. Επίσης η πλοιοκτήτρια και
οικονομική διαχειρίστρια εταιρεία, υποχρεώθηκαν από το δικαστήριο να ανελκύσουν
με δικές τους δαπάνες το ναυάγιο του Sea Diamond που βυθίστηκε στις 6-4-2007
στην περιοχή «Παλαιά Ορυχεία» του κόλπου
της Καλντέρας της Σαντορίνης. Σύμφωνα με την απόφαση, “Το παρόν Δικαστήριο
άγεται στην κρίση ότι το ναυάγιο του κρουαζιεροπλοίου «SEA DIAMOND» συνιστά
σοβαρό παράγοντα υποβάθμισης του περιβάλλοντος του κόλπου της Καλντέρας, ο
οποίος μετά βεβαιότητας θα αναδίδει και στο μέλλον δυσμενείς συνέπειες για το
περιβάλλον, συνεκτιμωμένου του γεγονότος ότι το ναυάγιο συνιστά εκ μόνης της
ύπαρξής του, ξένο σώμα που φέρει ρυπογόνα φορτία σε συνδυασμό και με την
επικινδυνότητά του αναφορικά με την πρόκληση μελλοντικής περιβαλλοντικής
ρύπανσης λόγω της σταδιακής διάβρωσης του σκελετού του πλοίου, η οποία μπορεί
στην παρούσα φάση της εξέλιξής της να προκαλεί ελεγχόμενη περιβαλλοντική επιβάρυνση
ως προς το ζήτημα της διαρροής πετρελαιοειδών, αλλά στο μέλλον θα προκαλέσει
μετά βεβαιότητας, σοβαρότερα προβλήματα στον υδάτινο ορίζοντα της Σαντορίνης”.
Τον περασμένο Ιούλιο του 2013, οι εννέα από τους δεκατρείς
κατηγορούμενους για το ναυάγιο του Sea Diamond κρίθηκαν ένοχοι από το Ποινικό
Τμήμα του Τριμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, και τους επεβλήθησαν ποινές που
φτάνουν συνολικά τα 39 χρόνια φυλάκισης. Σύμφωνα με την απόφαση του
Δικαστηρίου, το ναυάγιο του Sea Diamond προκλήθηκε από πρόθεση και επισημαίνεται
ότι: «το ναυάγιο του Sea Diamond αποτελεί ενεργό εστία ρύπανσης, καθόσον
συνεχίζει, καθημερινά, να απελευθερώνει ρύπους στο περιβάλλον». «Αποδεικνύεται,
πέραν πάσας αμφιβολίας, ότι έχει συντελεστεί σοβαρή, κατά την έννοια του νόμου,
ρύπανση, σε μία περιοχή, μάλιστα, σπάνιου φυσικού κάλλους, η οποία, δυστυχώς,
συνεχίζει να ρυπαίνεται, αφού η εστία της μόλυνσης παραμένει ενεργή». «Αυτό δεν
αμφισβητείται από κανέναν – το ΕΛΚΕΘΕ εκλαμβάνει, ως δεδομένο, ότι ο ρυθμός
απελευθέρωσης των ρύπων θα παραμείνει σταθερός (εκτός αν υπάρξει βίαιη
μετακίνηση του ναυαγίου), χωρίς να προβαίνει σε αξιολόγηση του φαινομένου σε
σχέση με το χρόνο, ενώ το Πολυτεχνείο Κρήτης συνεκτιμά ότι η προοδευτική
διαδικασία διάβρωσης του μεταλλικού σκελετού του πλοίου θα επιταχύνει τη
διαδικασία απελευθέρωσης ρύπων προς το περιβάλλον.
Επίσης, ο τρόπος των
δειγματοληψιών ακολουθεί διαφορετική λογική. Το μεν ΕΛΚΕΘΕ ξεκινά από τη
περιφέρεια και δεν προχωρά στην πηγή εφόσον δεν εντοπίσει πρόβλημα στη
περιφέρεια, το δε Πολυτεχνείο Κρήτης ξεκινά από την πηγή, με το σκεπτικό ότι,
όταν τα αποτελέσματα αρχίσουν να είναι μετρήσιμα και στην περιφέρεια, η
οικολογική καταστροφή θα είναι, ήδη, ανυπολόγιστη, γι’ αυτό και οι μετρήσεις
του Πολυτεχνείου Κρήτης επικεντρώνονται στο ναυάγιο, ενώ οι μετρήσεις του
ΕΛΚΕΘΕ στην περιφέρεια του ναυαγίου».
Ταυτόχρονα, η πολιτεία ακόμη αδρανεί και αντιδρά με ημίμετρα
απέναντι στο πρόβλημα της καθημερινής ρύπανσης που συνεχίζει να υφίσταται στη
θαλάσσια περιοχή του νησιού μας. Δεν απαιτεί την αποκατάσταση και επαναφορά του
φυσικού περιβάλλοντος στην πρότερη κατάστασή του από τους άμεσα υπεύθυνους,
δηλαδή τον πλοιοκτήτη και τους ασφαλιστές του, αλλά ούτε και προστατεύει το
Δημόσιο συμφέρον επιβάλλοντας την σχετική νομοθεσία περί ανέλκυσης ναυαγίων
(άρθρο 2, Ν.2881/2001).
Η Σαντορίνη, με τα εκατομμύρια των επισκεπτών της κάθε χρόνο
αποτελεί βασικό πυλώνα της τουριστικής μας βιομηχανίας και της στήριξης της
οικονομίας της χώρας μας, καθώς και παγκόσμιο μνημείο μοναδικού φυσικού
κάλλους. Σε κάθε ετήσια τουριστική καμπάνια στο εξωτερικό αλλά και στο
εσωτερικό της χώρας μας, η Σαντορίνη πρωτοστατεί στις αφίσες και στα
διαφημιστικά φυλλάδια του υπουργείου Τουρισμού. Συνεπώς έχουμε, όλοι μας, ένα
λόγο παραπάνω να την προστατεύσουμε. Ακριβώς όπως έκαναν και οι Αρχές στη γειτονική
μας Ιταλία που μέσα σε δύο χρόνια από τη βύθιση του πενταπλάσιου σε μέγεθος
κρουαζιερόπλοιου Costa Concordia, ήδη απέδωσαν τις ευθύνες στους υπαίτιους και
προχώρησαν στην ανέλκυσή του, ενώ ετοιμάζονται για την απομάκρυνση και
ανακύκλωσή του, χωρίς να τους ενδιαφέρει αν θα ζημιωθεί ο πλοιοκτήτης ή οι
ασφαλιστές του.
Να σημειώσουμε εδώ ότι το κόστος της ανέλκυσης του Costa
Concordia ξεπέρασε τα 600 εκατομμύρια ευρώ, ποσό δεκαπλάσιο περίπου αυτού που
υπολογίζεται ότι απαιτείται για την ανέλκυση του Sea Diamond σύμφωνα με τις
εταιρείες ανελκύσεων.
Αδυνατούμε να δεχτούμε κύριε υπουργέ ότι θα συνεχίσουμε να
συγκατοικούμε, μέχρι της πλήρους διαβρώσεώς του, με ένα τοξικό ναυάγιο μέσα στη
θάλασσά μας και ότι θα συνεχίσουμε να δυσφημίζουμε την καλντέρα μας με την
εξαναγκαστική παρουσία του φράγματος ανάσχεσης πετρελαιοειδών, που αναδύονται
καθημερινά από το ναυάγιο.
Το τι έχει πληρωθεί μέχρι σήμερα για τον επιφανειακό
καθαρισμό της θάλασσας δεν μας αφορά και δεν μας συγκινεί. Επίσης το γεγονός
ότι το ναυάγιο είναι σε μεγάλο βάθος δεν σημαίνει ότι δεν αποτελεί άμεσο
κίνδυνο για το φυσικό περιβάλλον. Στο σύνολό της η επιστημονική κοινότητα
συμφωνεί πως η καλύτερη λύση για το νησί της Σαντορίνης θα ήταν η ανέλκυση και
απομάκρυνση του ναυαγίου με ταυτόχρονη επαναφορά του φυσικού περιβάλλοντος στην
πρότερη κατάστασή του.
Το ναυάγιο του SEA DIAMOND αποτελεί σημαντικότατη
περιβαλλοντική απειλή, η οποία θα πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά
και οριστικά. Λήψη ημίμετρων για τα μάτια του κόσμου, αποδοχή αρεστών και μόνο
περιβαλλοντικών μετρήσεων, καθώς και ο εξωραϊσμός της κατάστασης δεν
προστατεύουν κανέναν και τίποτα από τους υφιστάμενους κινδύνους.
Δεν είναι δυνατόν κύριε υπουργέ να περιμένουμε το επόμενο
περιστατικό σοβαρής θαλάσσιας ρύπανσης, από τα πολλά τοξικά περιεχόμενα του
ναυαγίου του Sea Diamond, για να επέμβει πάλι η πολιτεία και να μας σώσει… Τότε
μάλλον θα είναι πολύ αργά!
Κύριε υπουργέ,
παρόλο που εδώ και μήνες έχουμε ζητήσει επανειλημμένα τη
συνάντησή μας μαζί σας μέσω του Δημάρχου Θήρας, προκειμένου να σας ενημερώσουμε
και να συζητήσουμε για το εθνικό αυτό ζήτημα της πατρίδας μας, ουδέποτε πήραμε
απάντηση.
Με απόλυτη επίγνωση της ευθύνης μας απέναντι στον τόπο μας
και στα παιδιά μας, σας ζητάμε για άλλη μία φορά μια άμεση συνάντηση. Η
νομοθεσία που διέπει την ανέλκυση ναυαγίων είναι ξεκάθαρη, οι δικαστικές
εξελίξεις είναι ήδη αρκετές, και όπως φαίνεται θα συνεχίσουν σε βάθος χρόνου.
Όμως ο χρόνος κυλάει εις βάρος μας, το ναυάγιο συνεχίζεται να διαβρώνεται, να
ρυπαίνει και να μας απειλεί καθημερινά όλο και περισσότερο. Παρακαλούμε λοιπόν
για την άμεση ανταπόκρισή σας.
Αναμένοντας την απάντησή σας.
Μετά τιμής,
Τα μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Θηραίων Πολιτών
για την Ανέλκυση του Κ/Ζ Sea Diamond
