Την απουσία γενναίων αποφάσεων για να δοθεί συνέχεια σε
ένα σημαντικό εγχείρημα, όπως είναι αυτό της διοικητικής μεταρρύθμισης, με
πραγματική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων στις νέες αυτοδιοικητικές δομές,
επισημαίνει σε επιστολή του ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιάννης Μαχαιρίδης
προς τους υπουργούς Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντώνη Μανιτάκη και Εσωτερικών
Ευριπίδη, που κοινοποιείται στον Πρωθυπουργό, στο σύνολο των πολιτικών αρχηγών
και των συναδέλφων του Περιφερειαρχών.
Από τους δύο υπουργούς ζητεί να εκμεταλλευτούν τη
μοναδική, ίσως και τελευταία ευκαιρία για να δοθεί περιεχόμενο στην έννοια της
αποκέντρωσης και της ανασυγκρότησης του κράτους, τονίζοντας πως είναι ιστορικά
παράδοξο και ανακόλουθο, η εθνική προσπάθεια σωτηρίας της χώρας, της οικονομίας
και της χειμαζόμενης κοινωνίας μας, να στηρίζεται ξανά σε δομές που έχουν
χρεοκοπήσει και σε ένα κράτος που έχει κατεδαφιστεί και έχει γκρεμιστεί στη
συνείδηση του κάθε Έλληνα πολίτη.
«Αυτή η κυβέρνηση – αναφέρει ο Περιφερειάρχης - διαθέτει
τη δυναμική και το επαρκές πολιτικό κεφάλαιο για να κάμψει τις αντιστάσεις και
την μόνιμη άρνηση ενός “συστήματος” που βολεύεται αυτάρεσκα όταν έχει απέναντί
του ως επαίτη έναν εκλεγμένο περιφερειάρχη ή δήμαρχο». Και συμπληρώνει:
«Δεν ζητήσαμε ούτε ζητάμε να αποκεντρωθούν οι αγκυλώσεις,
οι κατεστημένες νοοτροπίες, οι πρακτικές των πελατειακών σχέσεων, των
παρασιτικών δραστηριοτήτων και των μικροσυμφερόντων, που οδήγησαν τη χώρα στην
ταπεινωτική χρεοκοπία και μια ιστορική ήττα με επιπτώσεις δυσβάσταχτες για τους
πολίτες. Ζητούσαμε και ζητάμε να αποκεντρωθεί στην Αυτοδιοίκηση η δυνατότητα να
εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τις δημιουργικές δυνάμεις της κάθε περιοχής και
να συμβάλλει, πρώτη αυτή, στην ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού των τοπικών
μας κοινωνιών».
Το πλήρες κείμενο της επιστολής έχει ως εξής:
«Μόλις πριν δύο χρόνια, την περίοδο 2009 – 2010, εν όψει
της ψήφισης του “Καλλικράτη” και του νόμου για τη διοικητική μεταρρύθμιση της
χώρας, όλοι όσοι πιστέψαμε και στηρίξαμε το ιστορικό αυτό εγχείρημα μιλούσαμε
για μια επερχόμενη κοσμογονία αλλαγών στη λειτουργία του κράτους και της
Αυτοδιοίκησης. Κάναμε λόγο για επανάσταση με ανατροπές και ρήξεις, και για έναν
ριζοσπαστικό σχεδιασμό που ικανοποιούσε το διαρκές αίτημα και αναγκαιότητα για
ριζική διοικητική μεταρρύθμιση και επαναχάραξη του διοικητικού χάρτη της χώρας.
Ελπίζαμε ότι το κεντρικό κράτος, άκρως συγκεντρωτικό,
συντηρητικό, αντιδημοκρατικό, αντιαναπτυξιακό και αντιπαραγωγικό, είχε
αποφασίσει επιτέλους να κάνει την αυτοκριτική του, να διατηρήσει τον επιτελικό
αποκλειστικά ρόλο του και επέλεγε το δρόμο της ουσιαστικής αποκέντρωσης,
τολμώντας ένα γενναίο βήμα προκειμένου να απαλλαγεί από το σύνδρομο του
υδροκεφαλισμού και να εμπιστευτεί τις περιφερειακές δυνάμεις.
Είχαμε όλοι ταυτιστεί με το όραμα της εκ θεμελίων
ανασυγκρότησης του κράτους και της αυτοδιοίκησης, μαζί και του παραγωγικού
ιστού της χώρας, στο πλαίσιο μιας εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής. Ήταν ένας
δύσκολος αλλά ωραίος αγώνας δρόμου για τη διεύρυνση των δημοκρατικών θεσμών, με
την Αυτοδιοίκηση, την αιρετή Περιφέρεια και τον Δήμο, να διαθέτουν φωνή, άποψη
και κυρίαρχο ρόλο στο σχεδιασμό της αναπτυξιακής διαδικασίας των κοινωνιών που
εκπροσωπούν. Να αποτελέσει ένα ζωντανό κύτταρο συμμετοχής, πρωτοβουλιών και
δράσεων των τοπικών κοινωνιών, που να μπορεί να ανταποκριθεί με τον δικό της
αυτοτελή και σημαντικό ρόλο στις μεγάλες σύγχρονες προκλήσεις που αφορούν στην
ανάπτυξη, την υγεία, την απασχόληση, το περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής, στις
μεταφορές, στη νέα γενιά, στις νέες τεχνολογίες.
Στην ιστορική αυτή πρόκληση οφείλαμε να απαντήσουμε με
γενναιότητα, ρεαλισμό και διορατικότητα. Δυστυχώς, δεν έγινε έτσι, αν και δεν
πρέπει να μηδενίζεται η αρχική προσπάθεια, από την οποία όμως έλειψε η ακόμα
πιο γενναία συνέχεια. Επιχειρήθηκαν τομές που όμως έμειναν στη φάση της
απόπειρας και προτιμήθηκαν ημίμετρα, μετέωρα βήματα και θεσμικά μερεμέτια.
Κύριοι υπουργοί,
όσοι μπήκαμε μπροστά για να πετύχει η διοικητική
μεταρρύθμιση πιστέψαμε στην ανάγκη μιας Περιφερειακής Δημοκρατίας με
ενδυναμωμένους θεσμούς, αποκεντρωμένους, που θα μειώνουν τις αποστάσεις και που
θα φέρνουν τους πολίτες πιο κοντά στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.
Δεν ζητήσαμε ούτε ζητάμε να αποκεντρωθούν οι αγκυλώσεις,
οι κατεστημένες νοοτροπίες, οι πρακτικές των πελατειακών σχέσεων, των
παρασιτικών δραστηριοτήτων και των μικροσυμφερόντων, που οδήγησαν τη χώρα στην
ταπεινωτική χρεοκοπία και μια ιστορική ήττα με επιπτώσεις δυσβάσταχτες για τους
πολίτες.
Ζητούσαμε και ζητάμε να αποκεντρωθεί στην Αυτοδιοίκηση η
δυνατότητα να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τις δημιουργικές δυνάμεις της κάθε
περιοχής και να συμβάλλει, πρώτη αυτή, στην ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού
των τοπικών μας κοινωνιών, ακολουθώντας τον βηματισμό της Ευρώπης, όπου η
αποκέντρωση αποτελεί ένα κεκτημένο δεκαετιών.
Από την περίοδο ακόμα της διαβούλευσης για τη διοικητική
μεταρρύθμιση μέχρι και σήμερα δίνουμε καθημερινά μάχες για να κερδίσουμε την
εμπιστοσύνη της κεντρικής διοίκησης και για να υπερασπιστούμε την αξιοπιστία
μας ως νέες αιρετές αυτοδιοικητικές δομές. Περισσότερες, δυστυχώς, είναι οι
ήττες της Αυτοδιοίκησης παρά οι κερδισμένες μάχες, και γι’ αυτό υπάρχει
εξήγηση.
Οι παροικούντες τα οικοδομικά τετράγωνα πέριξ της πλατείας
Συντάγματος επιμένουν να αρνούνται και να φοβούνται κάθε έννοια αποκέντρωσης,
θεωρώντας ο καθένας το υπουργείο ή τη γενική γραμματεία του σαν ένα προσωπικό
βιλαέτι που δεν θέλει να απολέσει. Είναι τουλάχιστον ιστορικά παράδοξο και
ανακόλουθο, η εθνική προσπάθεια σωτηρίας της χώρας, της οικονομίας και της
χειμαζόμενης κοινωνίας μας, να στηρίζεται ξανά σε δομές που έχουν χρεοκοπήσει
και σε ένα κράτος που έχει κατεδαφιστεί και έχει γκρεμιστεί στη συνείδηση του
κάθε Έλληνα πολίτη.
Ανήκουμε σε αυτούς τους ελάχιστους που εκφράζουμε την
τεκμηριωμένη θέση ότι οι ισχυρές περιφερειακές αυτοδιοκητικές δομές μπορούν να
δώσουν απαντήσεις στη βαθιά και πολυεπίπεδη κρίση που διέρχεται η χώρα μας. Για
το λόγο αυτό, επιμένουμε στον πραγματικό
και ουσιαστικό εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης,
τούτη τη φορά με την ελπίδα ότι η συγκεκριμένη κυβέρνηση θα κάνει αυτό που δεν
τολμήθηκε μέχρι σήμερα, στην έκταση και στο βάθος που όλοι εμείς θελήσαμε και
οραματιστήκαμε – και εξακολουθούμε να πιστεύουμε στον πυρήνα του.
Αυτή η κυβέρνηση, διαθέτει τη δυναμική και το επαρκές
πολιτικό κεφάλαιο για να μην αφήσει μια ακόμα ιστορική ευκαιρία, ίσως την τελευταία,
για να δώσει περιεχόμενο στην έννοια της αποκέντρωσης και να τη θωρακίσει
θεσμικά και οικονομικά. Να κάμψει τις αντιστάσεις και την μόνιμη άρνηση ενός
«συστήματος» που βολεύεται αυτάρεσκα όταν έχει απέναντί του ως επαίτη έναν
εκλεγμένο περιφερειάρχη ή δήμαρχο. Και είμαστε βέβαιοι, ότι αυτόν τον εθνικής
σημασίας στόχο θα τον στηρίξουν και θα τον συνδράμουν όλες οι πολιτικές
δυνάμεις της χώρας.
Απευθύνομαι σε εσάς, όχι σαν εκπρόσωπος της ΕΝΠΕ, αν και
αυτές οι θέσεις αποτελούν κοινούς προβληματισμούς όλων των συναδέλφων μου. Η
πρωτοβουλία αυτή προέρχεται από έναν Περιφερειάρχη που εκπροσωπεί μια νησιωτική
περιφέρεια, με παραδοσιακούς και εμβληματικούς τουριστικούς προορισμούς της
ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας, που όμως, πχ, δεν έχει την παραμικρή τυπική
αρμοδιότητα στον τουρισμό, ώστε στο πλαίσιο ενός επιχειρησιακού σχεδιασμού, να
παρέμβει στο νευραλγικό αυτόν τομέα για την περιοχή μας και τη χώρα
συνολικά.
Κύριοι υπουργοί, πιο καθαρά και με πιο κατεπείγοντα τρόπο
δεν μπορώ να θέσω το δίλλημα: τα γενναία περαιτέρω βήματα για την κορυφαία
μεταρρύθμιση πρέπει να γίνουν τώρα ή ποτέ.
Όχι επειδή μας το επιβάλλουν οι «ξένες» και «δάνειες» δυνάμεις, αλλά
διότι αποτελεί ένα δικό μας εθνικό στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε μόνοι μας,
χωρίς έξωθεν υποδείξεις».
