And the winner is…. οι νησιώτικοι δήμοι!

είδες τι είναι να έχεις υπουργό…

ή Μπάρμπας στην Κορώνη, Γιάννης στις Κυκλάδες

Δεν έχουμε πεί πολλά για τον Καλλικράτη ... κι εδω που τα λέμε δεν εχει «πολυπεί» και κανένας αυτοδιοικητικός. Μάλλον με σκεπτικισμό και ... αυτοσυγκράτηση έχουν γίνει, μέχρι στιγμής, δεκτές οι αλλαγές. Καμμία σχέση με τους τοπικισμούς και τα μπαιράκια του Καποδίστρια που χάρην τοπικού ακροατηρίου οι λογής λογής αιρετοί έστελναν με το κιλό τις επιστολές στους τότε αρμόδιους για την χωροταξική κατανομή της χώρας, κι ύστερα τις διαβάζαν και τα φωναχτά για να τις ακούει το -τοπικό- πλήθος να ενθουσιάζεται... Πρωτόγονα πράματα δηλαδή, ούτε να τις σκέπτομαι δεν θέλω αυτές τις εποχές, έλα μου όμως ντέ που τις έχουμε ζήσει...

Ανάλογη δε αυτοσυγκράτηση δείχνουν και οι εργαζόμενοι στους δήμους οι οποίοι δεν μιλάνε (δεν ανησυχούν άραγε;) εμφανίζοντας μια περίεργη ησυχία που σε κάνει να απορείς. Μήπως ξέρουνε κάτι παραπάνω; Μήπως το σχέδιο δεν εφαρμοστεί; Ή εχουμε φτάσει στο σημείο «δουλειά να ναι κι οτι να ναι»;

Το σχέδιο για το νησί μας προβλέπει εναν ενιαίο Δήμο όπως άλλωστε και για όλα τα νησιά των Κυκλάδων (το «νησί και δήμος» είναι άλλωστε ενα απο βασικά «συνθήματα» του σχεδίου).

Μέχρι στιγμής δεν έχουν υπάρξει αντιδράσεις ή ενστάσεις απο τους αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης του νησιού μας, ούτε σε επίπεδο νομού εχει γίνει κάτι τέτοιο, εκτός απο την Σύρο που ακόμη δεν τα εχουν βρεί με το όνομα (σσ «διπλή ονομασία!» Σύρου - Ερμούπολης προτείνει το σχέδιο) αλλά κι εκεί το πρόβλημα δεν είναι σοβαρό.

Ενω, οι σημαντικές αλλαγές έγκυνται στο μοντέλο λειτουργίας των νέων δήμων -και δομών γενικότερα- και λιγότερο στις διαδικασίες εκλογής των αιρετών. Σε απλά ελληνικά, δίνεται μεγάλη βαρύτητα στο πως θα λειτουργήσουν οι νέοι δήμοι, παρά το στο «πως θα βγούν» αυτοί που θα τους λειτουργήσουν . Δεν είναι άλλωστε τυχαίο οτι σύμφωνα με το σχέδιο, οι εκλογές για την Αυτοδιοίκηση θα γίνονται μαζί με τις ευρωεκλογές και κάθε 5ετία. Υποτίμηση; Δεν το νομίζω... Μάλλον μπαίνουν τα πράγματα στην θέση τους και βρίσκουν το ..νόημά τους. Σε κάθε περίπτωση πάντως καταλαβαίνουμε οτι η κυβέρνηση, όσο μπορεί, προσπαθεί να ξεμπερδέψει το μπέρδεμα που υπάρχει με τις εκλογές της Αυτοδιοίκησης και τα κόμματα. Και γενικώς επειδή τα πράματα είναι σε πολλές περιπτώσεις πολύ μπερδεμένα, οτι δεν λύνετε, κόβετε. Πόσο όταν παίζετε επι τριμηνίας η οικονομική μας κατάρρευση, αυτά τα πράματα τα λές και τα εφαρμόζεις πιο άνετα. Εξ ού και δεν πολυμιλάει κανείς για τον Καποδίστρια. Πόσο μάλλον απο τους μικρούς δημαρχαίους που φοβόνται μην κατηγορηθούν για οξυγονοκόλληση με την κουτάλα και τα συμφέροντα.. Οπώτε σου λέει αστο και βλέπουμε, κι εδω που φτάσαμε καλά είναι....

Με λίγη... φαντασία, οι νέοι δήμοι μου θυμίζουν αεροπλάνα! Την ευθύνη και τα συγχαρητήρια για την επιτυχή προσγείωση τα εχει ο πιλότος, για να προσγειωθεί όμως το αεροπλάνο έχουν δουλέψει με προσοχή και ακρίβεια δεκάδες ανθρωποι και έχει χρησιμοποιηθεί η πιο εξελιγμένη τεχνολογία. Έτσι και με τους δήμους, μπορεί να «φαίνετε» ο δήμαρχος, αλλά η δουλειά είναι ομαδική. Κατα συνέπεια, τους δήμους καλούνται να υπηρετήσουν άνθρωποι ήρεμοι, οργανωτικοί, συνεργάσιμοι, μέσα στο πνευμα της εποχής που πολύ θα απέχουν απο πολλούς «βλαχομπαρόκ» δήμαρχους του παρελθόντος που όλα τα ήξεραν, όλα τα έσφαζαν και όλα τα μαχαίρωναν». Διαφορετικά, και σε κάθε άλλη περίπτωση, το αεροπλάνο θα πέφτει.



Καλλικράτης λοιπόν και αξίζει επιγραμματικά να δούμε το βασικό μοντέλο για τις νησιωτικές περιοχές.

Δήμους - μικρές κυβερνήσεις σε κάθε νησί προβλέπει ο «Καλλικράτης», με ισχυρό δήμαρχο και αντιδήμαρχο που θα έχουν εξουσίες «νομάρχη» και ο στόχο να εξυπηρετούνται οι νησιώτες στον τόπο τους και να μην ταλαιπωρούνται με άσκοπες διά θαλάσσης μετακινήσεις.

Το νέο νομοσχέδιο καθιερώνει προνομιακές ρυθμίσεις για τους «Καλλικράτειους» νησιωτικούς δήμους ιδρύοντας επιτροπές Τουριστικής Προβολής για την προώθηση του τουρισμού σε κάθε νησί και συστήνει Ερευνητικό Ινστιτούτο Νησιωτικής πολιτικής που θα είναι ο σύμβουλος του κράτους στα νησιά και θα αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ των περιοχών αυτών και της κεντρικής κυβέρνησης με τη μεσολάβηση και εποπτεία του υπουργείου Εσωτερικών.

Μεταφέρονται αρμοδιότητες και υπηρεσίες των νομαρχιών (που καταργούνται στον «Καλλικράτη») στους δήμους. Επιπροσθέτως μεταβιβάζονται πόροι, στελεχικό δυναμικό και υποδομές των νομαρχιών και των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών.

Στους τομείς Ανάπτυξης Περιβάλλοντος, Ποιότητας Ζωής, Εξυπηρέτησης του Πολίτη, Υγείας και Πρόνοιας, Μεταφορών και Δημοσίων Εργων μεταφέρονται επιπλέον αρμοδιότητες στους νησιωτικούς δήμους.

Οι αρχές της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης θα εφαρμοστούν κατά προτεραιότητα στους νησιωτικούς δήμους για την εξυπηρέτηση των κατοίκων των νησιών στον τόπο τους.

Οι μικροί νησιωτικοί δήμοι θα στελεχωθούν με εκπαιδευμένους και έμπειρους υπαλλήλους που θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν πολυεπίπεδα τους πολίτες.

Σε κάθε δήμο που θα συνενωθεί θα αντιστοιχεί και ένας τοπικός αντιδήμαρχος με αυξημένες αρμοδιότητες. Ο τοπικός αντιδήμαρχος είναι πρόεδρος των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων και ασκεί επιπλέον αρμοδιότητες, όπως η αδειοδότηση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Θα υπάρξει υποστήριξη από την Περιφέρεια στους μικρούς δήμους στα τεχνικά έργα και στον σχεδιασμό, την έγκριση και την παρακολούθηση των ενδοπεριφερειακών ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.

Ειδικά στις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου ως εκλογική περιφέρεια για την εκλογή των περιφερειακών συμβουλίων δεν θα είναι το σύνολο του νομού όπως στις ηπειρωτικές περιφέρειες, αλλά θα διαχωρίζονται σε επί μέρους ενότητες που θα είναι αντίστοιχες των ορίων των σημερινών επαρχιών. Ετσι οι πολίτες θα εκλέγουν με τον αμεσότερο δυνατό τρόπο τους δικούς τους εκπροσώπους στο Περιφερειακό Συμβούλιο.


Γενικότερα,

Οι 910 Δήμοι και οι 124 Κοινότητες που υπάρχουν σήμερα συνενώνονται σε 333 Δήμους. Οι 57 Νομαρχίες και τα 19 Επαρχεία καταργούνται και αντικαθίστανται από 13 αιρετές Περιφέρειες και οι 13 κρατικές Περιφέρειες αντικαθίσταται με τη σειρά τους από 7 αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Οι μισές θέσεις πολιτικού προσωπικού περικόπτονται.

Το πρώτο πρώτο βήμα, σύμφωνα με όσα προβλέπει το νομοσχέδιο είναι να περιοριστούν δραστικά οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να γίνουν μεγαλύτεροι, ισχυρότεροι και περισσότερο αποτελεσματικοί στην άσκηση των αρμοδιοτήτων που τους ανατίθενται.

Οι δραστικές συνενώσεις επηρεάζουν το σύνολο της δομής και λειτουργίας των ΟΤΑ οδηγώντας σε σημαντική εξοικονόμηση πόρων. Για παράδειγμα, ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων από 16.150 που είναι σήμερα περιορίζεται στους μισούς. Επίσης οι 195 θέσεις Αντινομαρχών αντικαθίστανται από τις μισές Αντιπεριφερειαρχών και οι 1.496 νομαρχιακοί σύμβουλοι αντικαθίστανται από 703 περιφερειακούς συμβούλους.

Συνολικά οι περισσότερες από 50.000 θέσεις πολιτικού προσωπικού μειώνονται σε 25.000 θέσεις. Μόνο δε από τη μείωση αυτών των θέσεων πραγματοποιείταιεξοικονόμηση της τάξης του 60%.

Τη συνένωση των ΟΤΑ ακολουθούν και τα Νομικά Πρόσωπα των Δήμων. Από 6.000 που είναι σήμερα μειώνονται σε λιγότερο από 2.000.

Τα περίπου 60.000 μέλη των διοικήσεων των Διοικητικών Συμβουλίων των δημοτικών επιχειρήσεων των ΟΤΑ, μειώνονται κατά 40.000 και βεβαίως φτάνουν σε ένα αριθμό περί τις 20.000 μέλη Διοικητικών Συμβουλίων δημοτικών επιχειρήσεων.