Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Δήμου,
"Η 9η Ιουλίου έχει χαραχθεί έντονα στη μνήμη των κατοίκων της Σαντορίνης. Η μνήμη του μεγάλου σεισμού μας θυμίζει εικόνες μιας άλλης εποχής.
Για την τοπική ιστορία του νησιού η 9η/7/1956 αποδεικνύει την ανάγκη ενθύμησης και όχι λήθης, εγρήγορσης και όχι λησμονιάς.
Ο Δήμος Θήρας στα πλαίσια της προστασίας των πολιτών έχει ήδη οργανώσει και συνεχίζει να οργανώνει σχέδια πολιτικής προστασίας, τα οποία παρουσίασε πρόσφατα στο Συντονιστικό Τοπικό Όργανο."
Σαν σήμερα, στις 9 Ιουλίου του 1956, ο ισχυρότατος σεισμός μεγέθους 7,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, έπληξε την Σαντορίνη. Ο σεισμός προκάλεσε τον θάνατο 53 ανθρώπων και τον τραυματισμό περισσοτέρων από 100. Τα χωριά που επλήγησαν περισσότερο και μέτρησαν τα περισσότερα θύματα ήταν η Έξω Γωνιά και τα Φηρά.
Ο καταστρεπτικός σεισμός του 1956 ήταν το καθοριστικό γεγονός που άλλαξε την πορεία του νησιού και προσδιόρισε την σύγχρονη οικονομία του.
Σε οικιστικό επίπεδο τα περισσότερα σπίτια του νησιού υπέστησαν σοβαρότατες ζημιές ενω όσα δεν γκρεμίστηκαν ήταν αδύνατο να κατοικηθούν. Το γεγονόε αυτό δημιούργησε το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα των Σαντορινιών στην Αθήνα.
Από τον σεισμό προκλήθηκε τεράστιο παλιρροϊκό κύμα που απλώθηκε στα νησιά των Κυκλάδων, τα Δωδεκάνησα, την Κρήτη και την Νότια Ρόδο και χαρακτηρίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα τσουνάμι σε παγκόσμια κλίμακα.
Τα τελευταία χρόνια, η 9η Ιουλίου τιμάται στο νησί ως μέρα μνήμης για τον μεγάλο σεισμό ενώ παράλληλα γιορτάζεται και η γιορτή του Αγίου Παγκρατίου, προστάτη του νησιού, στην βάση της αποτροπής μιας ακόμη μεγαλύτερης καταστροφής.
Η εκκλησία του Αγίου Παγκρατίου βρίσκεται χτισμένη επάνω σε λόφο στο κέντρο του Καμαρίου και γιορτάζει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα.
Σε ανάμνηση του σεισμού που ξεσπίτωσε και ανάγκασε σε εσωτερική μετανάστευση πολλές Σαντορινιές οικογένειες, αξίζει να θυμίσουμε οτι τον Μάρτη του 2008 στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" είχε δημοσιεθεί κείμενο γραμένο απο τον δημοσιογράφο Γιώργο Κιούση αναφορικά με ενα διεθνές πείραμα που έγινε σχετικά με το τσουνάμι που προκάλεσε η δόνηση των 7.3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στις 9 Ιουλίου του 1956 στην θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Σαντορίνης.
Το τσουνάμι του Αιγαίου
Στο ύψος μια πενταώροφης πολυκατοικίας (20 μ.) αναρριχήθηκαν παλιρροϊακά κύματα στην Αρκεσίνη της Αμοργού, μετά το σεισμό των 7,8 Ρίχτερ στις 9 Ιουλίου του 1956 με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή νότια του νησιού.
Διεθνής επιστημονική ομάδα από τα Πανεπιστήμια της Νότιας Καλιφόρνιας, του Νορθγουέστερν (Σικάγου), του Πολυτεχνείου της Αγκυρας (METU) και του Πολυτεχνείου Κρήτης, στην οποία συμμετείχαν οι πανεπιστημιακοί και ερευνητές Εμίλ Οκάλ, Κώστας Συνολάκης, Αχμέτ Γιαλσινέρ, Νίκος Καλλιγέρης, Μπουράκ Ουσλού, Σπύρος Φωτείνης, Βαγγέλης Βουκουβάλας, και Μαρία Γάσπαρη, εφάρμοσαν αριθμητικό μοντέλο προσομοίωσης για το κεντρικό και νότιο Αιγαίο καταγράφοντας το ύψος των κυμάτων από το τσουνάμι σε Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Κρήτη και Τουρκία.
«Για το σεισμό του 1956 από τις εργασίες του αείμνηστου Αγγ. Γαλανόπουλου και του κ. Νικολάου Αμβράση (νυν ακαδημαϊκού) γνωρίζαμε ότι ο σεισμός ήταν μεγέθους περίπου 7,5 R και είχε προξενήσει τσουνάμι (τότε το ονόμασαν θαλάσσιο σεισμικό κύμα) στο κεντρικό Αιγαίο και ότι η αναρρίχηση του κύματος έφτασε πάνω από 25 μ. στην Αμοργό», μας λέει ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης. «Για να εξηγήσουν το μεγάλο ύψος, οι Γαλανόπουλος και Αντωνόπουλος αλλά και ο κ. Αμβράσης είχαν προτείνει ότι ο σεισμός είχε προξενήσει υποθαλάσσιες κατολισθήσεις και αυτές προξένησαν τοπικά τσουνάμι. Επίσης προξένηθηκε τσουνάμι και από την τεκτονική μετατόπιση που παραμόρφωσε ένα κομμάτι 75 χλμ. επί 40 χλμ. του Αιγαίου. Δηλαδή τα κύματα που έπληξαν το Αιγαίο δημιουργήθηκαν και με τους δύο τρόπους και μάλλον από περισσότερα από τρία σημεία στις Κυκλάδες.
Μέχρι Τουρκία
Το τσουνάμι έφτασε μέχρι και τα 3,8 μ. στην ανατολική Κρήτη. Εγινε αντιληπτό σε Ναύπλιο, Εύβοια, Τήνο, Σύρο, Αστυπάλαια, Ανάφη, Σαντορίνη, Φολέγανδρο, Σίκινο, Νάξο, Σάμο, Κω, Κάλυμνο, Νίσυρο, Λειψούς, Πάτμο, Τήλο, Χάλκη, Ρόδο και ακόμη στην Τουρκία (Σμύρνη, Αλικαρνασσό). Παρ' όλο που ο κ. Αμβράσης είχε δημοσιεύσει πίνακα με εκτιμήσεις της αναρρίχησης του κύματος σε διάφορα νησιά, δεν γνωρίζαμε την ακριβή τοποθεσία, ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις εκτιμήσεις σε ποσοτικές μελέτες του σεισμού. Η έρευνα του κ. Αμβράση ήταν πρωτοποριακή και ήταν ο πρώτος επιστήμονας διεθνώς που δημοσίευσε σε επιστημονικά περιοδικά στοιχεία αναρρίχησης για οποιοδήποτε τσουνάμι ανά τον κόσμο. Αλλά δεν είχε στη διάθεσή του GPS και σύγχρονα αριθμητικά μοντέλα ώστε να αποδείξει τη θεωρία του».
Η επιστημονική ομάδα επισκέφθηκε όλα τα νησιά των Κυκλάδων, της Δωδεκανήσου, Κρήτη και ανατολική Τουρκία, βρήκε αυτόπτες μάρτυρες, δηλαδή ανθρώπους που θυμούνταν καλά το τσουνάμι του 1956, και τους πήραν συνεντεύξεις σύμφωνα με το πρωτόκολλο για διασταύρωση πληροφοριών αυτοπτών μαρτύρων σε έρευνες πεδίου. Μετά μέτρησαν την αναρρίχηση του κύματος στα σημεία που τους υπέδειξαν οι μάρτυρες και ανίχνευσαν με GPS το ακριβές σημείο της μέτρησης ώστε να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί σε μοντελοποιήσεις και εκτιμήσεις μελλοντικού σεισμικού κινδύνου. Ετσι μάζεψαν πάνω από 65 μετρήσεις σε διάστημα 4 ετών.
Προσομοίωση
«Κατόπιν φτιάξαμε ένα αριθμητικό μοντέλο προσομοίωσης για το κεντρικό και νότιο Αιγαίο για να απαντήσουμε διάφορα ερωτηματικά. Τι είδους αρχικό κύμα είναι συμβατό με αυτές τις μετρήσεις; Αν έγιναν κατολισθήσεις, πού μπορεί να έγιναν και πόσο μεγάλες ήταν; Με τις ποσοτικές μας μετρήσεις αναρρίχησης βαθμονομήσουμε το μοντέλο μας και έτσι μπορούμε να κάνουμε πιο ακριβείς εκτιμήσεις για τι είδους τσουνάμι μπορούν να προκληθούν στο Αιγαίο από παρόμοιους σεισμούς και κατολισθήσεις. Κάποτε (όταν το αποφασίσει η πολιτεία) αυτά τα στοιχεία θα βοηθήσουν στην παραγωγή χαρτών επικινδυνότητας ώστε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι όταν γίνει το επόμενο τσουνάμι. Κρίνουμε απαραίτητο να γνωρίζουμε όλοι τη γεωλογική ιστορία της χώρας μας, όπως κρίνουμε απαραίτητη την ενημέρωση και εκπαίδευση στα σχολεία για όλες τις πιθανές φυσικές καταστροφές. Σε μια καλά εκπαιδευμένη και ενημερωμένη κοινωνία δεν παρατηρούνται φαινόμενα πανικού, όπως με την τρομολαγνεία των τελευταίων εβδομάδων, γιατί όλοι είναι προετοιμασμένοι».
"Η 9η Ιουλίου έχει χαραχθεί έντονα στη μνήμη των κατοίκων της Σαντορίνης. Η μνήμη του μεγάλου σεισμού μας θυμίζει εικόνες μιας άλλης εποχής.
Για την τοπική ιστορία του νησιού η 9η/7/1956 αποδεικνύει την ανάγκη ενθύμησης και όχι λήθης, εγρήγορσης και όχι λησμονιάς.
Ο Δήμος Θήρας στα πλαίσια της προστασίας των πολιτών έχει ήδη οργανώσει και συνεχίζει να οργανώνει σχέδια πολιτικής προστασίας, τα οποία παρουσίασε πρόσφατα στο Συντονιστικό Τοπικό Όργανο."
Σαν σήμερα, στις 9 Ιουλίου του 1956, ο ισχυρότατος σεισμός μεγέθους 7,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, έπληξε την Σαντορίνη. Ο σεισμός προκάλεσε τον θάνατο 53 ανθρώπων και τον τραυματισμό περισσοτέρων από 100. Τα χωριά που επλήγησαν περισσότερο και μέτρησαν τα περισσότερα θύματα ήταν η Έξω Γωνιά και τα Φηρά.
Ο καταστρεπτικός σεισμός του 1956 ήταν το καθοριστικό γεγονός που άλλαξε την πορεία του νησιού και προσδιόρισε την σύγχρονη οικονομία του.
Σε οικιστικό επίπεδο τα περισσότερα σπίτια του νησιού υπέστησαν σοβαρότατες ζημιές ενω όσα δεν γκρεμίστηκαν ήταν αδύνατο να κατοικηθούν. Το γεγονόε αυτό δημιούργησε το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα των Σαντορινιών στην Αθήνα.
Από τον σεισμό προκλήθηκε τεράστιο παλιρροϊκό κύμα που απλώθηκε στα νησιά των Κυκλάδων, τα Δωδεκάνησα, την Κρήτη και την Νότια Ρόδο και χαρακτηρίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα τσουνάμι σε παγκόσμια κλίμακα.
Τα τελευταία χρόνια, η 9η Ιουλίου τιμάται στο νησί ως μέρα μνήμης για τον μεγάλο σεισμό ενώ παράλληλα γιορτάζεται και η γιορτή του Αγίου Παγκρατίου, προστάτη του νησιού, στην βάση της αποτροπής μιας ακόμη μεγαλύτερης καταστροφής.
Η εκκλησία του Αγίου Παγκρατίου βρίσκεται χτισμένη επάνω σε λόφο στο κέντρο του Καμαρίου και γιορτάζει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα.
Σε ανάμνηση του σεισμού που ξεσπίτωσε και ανάγκασε σε εσωτερική μετανάστευση πολλές Σαντορινιές οικογένειες, αξίζει να θυμίσουμε οτι τον Μάρτη του 2008 στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" είχε δημοσιεθεί κείμενο γραμένο απο τον δημοσιογράφο Γιώργο Κιούση αναφορικά με ενα διεθνές πείραμα που έγινε σχετικά με το τσουνάμι που προκάλεσε η δόνηση των 7.3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στις 9 Ιουλίου του 1956 στην θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Σαντορίνης.
Το τσουνάμι του Αιγαίου
Στο ύψος μια πενταώροφης πολυκατοικίας (20 μ.) αναρριχήθηκαν παλιρροϊακά κύματα στην Αρκεσίνη της Αμοργού, μετά το σεισμό των 7,8 Ρίχτερ στις 9 Ιουλίου του 1956 με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή νότια του νησιού.
Διεθνής επιστημονική ομάδα από τα Πανεπιστήμια της Νότιας Καλιφόρνιας, του Νορθγουέστερν (Σικάγου), του Πολυτεχνείου της Αγκυρας (METU) και του Πολυτεχνείου Κρήτης, στην οποία συμμετείχαν οι πανεπιστημιακοί και ερευνητές Εμίλ Οκάλ, Κώστας Συνολάκης, Αχμέτ Γιαλσινέρ, Νίκος Καλλιγέρης, Μπουράκ Ουσλού, Σπύρος Φωτείνης, Βαγγέλης Βουκουβάλας, και Μαρία Γάσπαρη, εφάρμοσαν αριθμητικό μοντέλο προσομοίωσης για το κεντρικό και νότιο Αιγαίο καταγράφοντας το ύψος των κυμάτων από το τσουνάμι σε Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Κρήτη και Τουρκία.
«Για το σεισμό του 1956 από τις εργασίες του αείμνηστου Αγγ. Γαλανόπουλου και του κ. Νικολάου Αμβράση (νυν ακαδημαϊκού) γνωρίζαμε ότι ο σεισμός ήταν μεγέθους περίπου 7,5 R και είχε προξενήσει τσουνάμι (τότε το ονόμασαν θαλάσσιο σεισμικό κύμα) στο κεντρικό Αιγαίο και ότι η αναρρίχηση του κύματος έφτασε πάνω από 25 μ. στην Αμοργό», μας λέει ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης. «Για να εξηγήσουν το μεγάλο ύψος, οι Γαλανόπουλος και Αντωνόπουλος αλλά και ο κ. Αμβράσης είχαν προτείνει ότι ο σεισμός είχε προξενήσει υποθαλάσσιες κατολισθήσεις και αυτές προξένησαν τοπικά τσουνάμι. Επίσης προξένηθηκε τσουνάμι και από την τεκτονική μετατόπιση που παραμόρφωσε ένα κομμάτι 75 χλμ. επί 40 χλμ. του Αιγαίου. Δηλαδή τα κύματα που έπληξαν το Αιγαίο δημιουργήθηκαν και με τους δύο τρόπους και μάλλον από περισσότερα από τρία σημεία στις Κυκλάδες.
Μέχρι Τουρκία
Το τσουνάμι έφτασε μέχρι και τα 3,8 μ. στην ανατολική Κρήτη. Εγινε αντιληπτό σε Ναύπλιο, Εύβοια, Τήνο, Σύρο, Αστυπάλαια, Ανάφη, Σαντορίνη, Φολέγανδρο, Σίκινο, Νάξο, Σάμο, Κω, Κάλυμνο, Νίσυρο, Λειψούς, Πάτμο, Τήλο, Χάλκη, Ρόδο και ακόμη στην Τουρκία (Σμύρνη, Αλικαρνασσό). Παρ' όλο που ο κ. Αμβράσης είχε δημοσιεύσει πίνακα με εκτιμήσεις της αναρρίχησης του κύματος σε διάφορα νησιά, δεν γνωρίζαμε την ακριβή τοποθεσία, ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις εκτιμήσεις σε ποσοτικές μελέτες του σεισμού. Η έρευνα του κ. Αμβράση ήταν πρωτοποριακή και ήταν ο πρώτος επιστήμονας διεθνώς που δημοσίευσε σε επιστημονικά περιοδικά στοιχεία αναρρίχησης για οποιοδήποτε τσουνάμι ανά τον κόσμο. Αλλά δεν είχε στη διάθεσή του GPS και σύγχρονα αριθμητικά μοντέλα ώστε να αποδείξει τη θεωρία του».
Η επιστημονική ομάδα επισκέφθηκε όλα τα νησιά των Κυκλάδων, της Δωδεκανήσου, Κρήτη και ανατολική Τουρκία, βρήκε αυτόπτες μάρτυρες, δηλαδή ανθρώπους που θυμούνταν καλά το τσουνάμι του 1956, και τους πήραν συνεντεύξεις σύμφωνα με το πρωτόκολλο για διασταύρωση πληροφοριών αυτοπτών μαρτύρων σε έρευνες πεδίου. Μετά μέτρησαν την αναρρίχηση του κύματος στα σημεία που τους υπέδειξαν οι μάρτυρες και ανίχνευσαν με GPS το ακριβές σημείο της μέτρησης ώστε να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί σε μοντελοποιήσεις και εκτιμήσεις μελλοντικού σεισμικού κινδύνου. Ετσι μάζεψαν πάνω από 65 μετρήσεις σε διάστημα 4 ετών.
Προσομοίωση
«Κατόπιν φτιάξαμε ένα αριθμητικό μοντέλο προσομοίωσης για το κεντρικό και νότιο Αιγαίο για να απαντήσουμε διάφορα ερωτηματικά. Τι είδους αρχικό κύμα είναι συμβατό με αυτές τις μετρήσεις; Αν έγιναν κατολισθήσεις, πού μπορεί να έγιναν και πόσο μεγάλες ήταν; Με τις ποσοτικές μας μετρήσεις αναρρίχησης βαθμονομήσουμε το μοντέλο μας και έτσι μπορούμε να κάνουμε πιο ακριβείς εκτιμήσεις για τι είδους τσουνάμι μπορούν να προκληθούν στο Αιγαίο από παρόμοιους σεισμούς και κατολισθήσεις. Κάποτε (όταν το αποφασίσει η πολιτεία) αυτά τα στοιχεία θα βοηθήσουν στην παραγωγή χαρτών επικινδυνότητας ώστε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι όταν γίνει το επόμενο τσουνάμι. Κρίνουμε απαραίτητο να γνωρίζουμε όλοι τη γεωλογική ιστορία της χώρας μας, όπως κρίνουμε απαραίτητη την ενημέρωση και εκπαίδευση στα σχολεία για όλες τις πιθανές φυσικές καταστροφές. Σε μια καλά εκπαιδευμένη και ενημερωμένη κοινωνία δεν παρατηρούνται φαινόμενα πανικού, όπως με την τρομολαγνεία των τελευταίων εβδομάδων, γιατί όλοι είναι προετοιμασμένοι».
