Η συνάδελφος Μαργαριτα Πουρναρα επέλεξε για τίτλο στην συνέντευξή της με τον αρχαιολόγο κ. Χρίστο Ντούμα για την Κυριακάτικη Καθημερινή, την φράση (του ιδίου) οτι,
"η κατάργηση της αξιοκρατίας μας οδήγησε στον γκρεμό".
Στην ίδια συνέντευξη ο κ. Ντούμας αναφέρεται στην διαμόρφωση και στην πορεία της νεοελληνικής κοινωνίας στον τόπο και τον χρόνο. Με μεγάλη, δεν θα έλεγα ειλικρίνεια, αλλά διαύγεια και καθαρότητα, ώς αποτέλεσμα της ώριμης πια προσέγγισης της διαδρομής του.
Με τις συνεντευξεις των σημαντικών ανθρώπων, που έχουν αποδείξει στον χρόνο τους αγώνες και την προσφορά τους συμβαίνει το εξής, τουλάχιστο έτσι το αντιλαμβάνομαι εγω. Μπορεί να λένε τα ίδια πράγματα με εναν "απλό (ή λαικό) άνθρωπο" πλήν όμως τους προσδίδουν μια μεγάλη σοβαρότητα και αιτιολογημένη άποψη.. Ίσως αυτό να ναι και το χρέος όσων αποκαλούμε "διανοούμενοι"ή στοχαστές..
Το συγκεκριμένο σχόλιο έγινε διβάζοντας την "πρόταση" του κ. Ντούμα περί κατάργησης των κομμάτων...
Θέλω να διαβάσω την συνέντευξη! (η συνέντευξη εδω)
Κι ένα κομμάτι, εδω:
Οι εικόνες της μετεμφυλιακής Ελλάδας των φοιτητικών του χρόνων είναι ακόμα εναργείς. «Είχε παντού φτώχεια και δυστυχία. Τη χώρα την είχαν ρημάξει η Κατοχή και ο Εμφύλιος. Θυμάμαι την Αθήνα γεμάτη ζητιάνους, τους νέους να μεταναστεύουν για να βρουν δουλειά. Ομως τότε, όσο δύσκολες και αν ήταν οι συνθήκες, ο κόσμος είχε αξιοπρέπεια. Ενας συμφοιτητής μου εργαζόταν ως σκουπιδιάρης τις νύχτες, έξω από το πανεπιστήμιο. Ούτε εκείνος το θεωρούσε ντροπή, ούτε και εμείς που τον κάναμε παρέα. Ολοι αγωνίζονταν για να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους. Τίμια, με μπέσα. Αργότερα όλα αυτά εξατμίστηκαν. Ετσι, οδηγηθήκαμε σταδιακά στη σημερινή κατάσταση, σε αυτήν την άνευ προηγουμένου κρίση αξιών».
«Φτάσαμε στο χείλος του γκρεμού, διότι καταργήσαμε την αξιοκρατία και την αριστεία όπως την όριζαν οι αρχαίοι. Ετσι, η άμιλλα κατασυκοφαντήθηκε ως ελιτισμός. Γενικεύτηκε το σύνθημα «Ο λαός στην εξουσία». Στην Ευρώπη, η αριστοκρατία κρατούσε τις μεγάλες θέσεις στον στρατό, την εκκλησία και στην οικονομία. Εδώ δεν συνέβη ποτέ κάτι τέτοιο. Δεν είχαμε εύρωστη αστική τάξη. Στην ελληνική εκκλησία πηγαίνουν συνήθως παιδιά από την επαρχία και όταν βρίσκονται σε υψηλά πόστα δεν ξέρουν πώς να χειριστούν την ισχύ τους. Ποιος θα φανταζόταν σε άλλη χώρα έναν μητροπολίτη όπως ο Ανθιμος να ανακατεύεται με τέτοια ζέση στα θέματα των δημοτικών εκλογών, απειλώντας τον Μπουτάρη; Στην πολιτική και την οικονομία η εξουσία πέρασε στα χέρια του λαού με τη χούντα, όπου καραβανάδες από τα λαϊκά στρώματα μπορούσαν να διατάζουν. Η ζημιά ολοκληρώθηκε με το ΠΑΣΟΚ, όταν ισοπεδώθηκαν όλα, με τη μετριοκρατία να διαφεντεύει. Ημασταν αφελείς να μην καταλάβουμε τι σήμαινε η δέσμευση του Αντρέα Παπανδρέου να φτιάξει καινούργια τζάκια. Ξήλωσε την εναπομείνασα αστική τάξη και άρχισαν οι ρεμούλες για να φτιαχτεί η νέα. Κάποιοι λένε ότι το 1981 ήρθε η αναγκαία επούλωση των πληγών από τον διχασμό του Εμφυλίου. Είναι σωστό μέχρις ενός βαθμού. Δυστυχώς, ο Παπανδρέου πέταξε νωρίς έξω από την ηγετική του ομάδα ανθρώπους που είχαν διαφορετική άποψη και όραμα».
«Στην Ελλάδα ζούμε το παρατεταμένο τέλος της τουρκοκρατίας, δηλαδή της συνέχισης των πελατειακών σχέσεων» συνεχίζει ο Χρίστος Ντούμας. «Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι είναι στην κουλτούρα μας, στο αίμα μας, να κατηγορούμε τους άλλους για όσα συμβαίνουν. Ακόμα και εκφράσεις στη γλώσσα μας το μαρτυρούν αυτό. Οι Αγγλοι λένε λ. χ. «I drop the glass». Εμείς καταφεύγουμε στο «Μου έπεσε το ποτήρι» λες και φταίει εκείνο που έσπασε. Για να μπορέσουμε να βγούμε από την κρίση, πρέπει να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας, να γίνουμε ενεργοί πολίτες, να ξεφύγουμε από την αδράνεια και την αποχή. Για να φτιαχτεί η νέα Ελλάδα, χρειάζεται πρώτα απ' όλα να φτιάξουμε την εκπαίδευσή μας, η οποία πάσχει από την πελατειακή νοοτροπία σε όλες τις βαθμίδες. Εκεί είναι η βαθύτερή μας πληγή», λέει ο αρχαιολόγος, προτείνοντας και κάτι πιο τολμηρό.
«Ας καταργήσουμε εντελώς τα κόμματα για ένα χρονικό διάστημα. Τα αξιώματα να τα παίρνουν οι πολίτες με κλήρο, όπως στην ακμή της αθηναϊκής δημοκρατίας. Μιλάμε βεβαίως για πολίτες που έχουν μόρφωση, πνευματική και ψυχική υγεία και ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Να έχουν μία μόνο θητεία χωρίς δυνατότητα ανανέωσης. Για να έχουν δικαίωμα εξάντλησής της, να κρίνονται κάθε έτος. Μόνο έτσι θα γλιτώσουμε και από τα τζάκια και από τις πολιτικές δυναστείες. Σήμερα είμαστε σε ένα αδιέξοδο, όπου πολιτικοί και άλλοι κρατικοί λειτουργοί βγάζουν ολόκληρες περιουσίες σε μερικές θητείες ενώ κάποτε πέθαιναν στην ψάθα. Πρέπει να εφαρμοστεί το πόθεν έσχες για όλους τους Ελληνες πολίτες με έμφαση όχι στο «έσχες» αλλά στο «πόθεν». Σε όποιον δεν μπορεί να αποδείξει το «πόθεν» να δημεύονται τα υπάρχοντά του. Χρειάστηκαν οι 300 του Λεωνίδα για να εμποδίσουν τους Βαρβάρους να μπουν στην Ελλάδα και άλλοι 300 σήμερα στη Βουλή για να μας στείλουν στους Βαρβάρους».
«Δεν είναι τυχαίο ότι βλέπουμε πολλούς τρομοκράτες νέας γενιάς από καλά σπίτια. Η νεολαία είναι αγανακτισμένη. Κάποιοι πιστεύουν, πολύ κακώς, ότι αυτή είναι η διέξοδος. Είναι μια μορφή διαμαρτυρίας με την οποία δεν συμφωνώ καθόλου. Εγώ βέβαια είμαι πια 77 χρόνων. Δεν ξέρω πώς θα σκεφτόμουν αν ήμουν εικοσάρης. Πολλοί λένε ότι ακριβώς αυτή η γενιά των είκοσι και κάτι είναι κακομαθημένη. Δεν μπορώ να ρίξω τις ευθύνες στα παιδιά. Η κοινωνία είναι φυτώριο και η εκπαίδευση είναι το λίπασμα. Πώς θα μπορούσαν να βγουν αλλιώς όταν αυτό το πνεύμα τους εμφυσήσαμε στο σπίτι και το σχολείο;».
Ζητάμε από τον Χρίστο Ντούμα να μας σχολιάσει τον αυτοσχεδιασμό των συμβασιούχων που σκαρφάλωσαν πάνω στα Μάρμαρα του Παρθενώνα για να απαιτήσουν τα δεδουλευμένα τους. «Αντιλαμβάνομαι τι σημαίνει να μην έχεις πληρωθεί για τόσο καιρό και είναι κατάπτυστη η ελληνική πολιτεία που δεν τους δίνει τα χρήματά τους», απαντά. «Από την άλλη δεν καταλαβαίνω γιατί βεβηλώνουν το μνημείο για να διαμαρτυρηθούν. Η Ακρόπολη τους χρωστάει και δεν τους δίνει; Αν είχαν αποφασίσει να αποκλείσουν το σπίτι του αρμόδιου υπουργού θα τους είχα συμπαρασταθεί. Αν είχαν απαιτήσει να μείνουν οι βουλευτές απλήρωτοι για αντίστοιχο χρονικό διάστημα, επίσης θα ήμουν στο πλευρό τους. Δυστυχώς δεν χτυπούν τον εργοδότη τους, αλλά το μνημείο. Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση έχουν επικρατήσει τα παπανδρεϊκά λαϊκίστικα πρότυπα. Το περιστατικό αυτό με κάνει να δω καθαρά και την υποκρισία της πολιτείας. Καταδικάζει τους καταληψίες της Ακρόπολης και κλείνει τα μάτια στο τι συμβαίνει γύρω από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το πιο σημαντικό μουσείο της χώρας, του οποίου η γειτονιά έχει καταντήσει απόπατος. Απορώ με τον υπουργό Πολιτισμού που πηγαίνει κάθε μέρα στο γραφείο του που βρίσκεται ακριβώς δίπλα και δεν έχει ακόμα ενοχληθεί τόσο από όσα συμβαίνουν, ώστε να αναλάβει δράση».
