Το Δ’ Διεθνές Συνέδριο Αρχαιολογίας Πάρου &
Κυκλάδων με τίτλο “Η Πάρος και οι Αποικίες της” εντάσσεται στη σειρά διεθνών
Συνεδρίων του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας Πάρου & Κυκλάδων (ΙΑΠΚ) με τη διεθνή
ονομασία Paros, που διοργανώνονται από το ΙΑΠΚ κάθε 4-5 χρόνια στην Πάρο, σε
συνεργασία με το Δήμο Πάρου και τον πολιτιστικό Σύλλογο «Αρχίλοχος» και έχουν
ως στόχο τη διεθνοποίηση και προβολή της σημαντικής πολιτιστικής κληρονομιάς
της Πάρου και των Κυκλάδων.
Το Δ’ Συνέδριο (Paros IV) που πραγματοποιήθηκε από
11-14 Ιουνίου 2015 στην αίθουσα «Αρχίλοχος» στην Παροικία, ακολουθώντας το
ιδιαιτέρως επιτυχημένο Γ’ Συνέδριο του Ιουνίου 2010 με θέμα τον μεγάλο γλύπτη
και αρχιτέκτονα της αρχαίας Πάρου Σκόπα, ήταν αυτή τη φορά αφιερωμένο στην Πάρο
και τις αποικίες που ίδρυσε στον αρχαίο κόσμο ήδη από τα τέλη του 8ου/αρχές 7ου
αιώνα π.Χ., και συγκεκριμένα στην Αδριατική, το Βόρειο Αιγαίο και την
Προποντίδα.
Κατά τη διάρκεια των 7 συνεδριών της διεθνούς αυτής
επιστημονικής συνάντησης, 40 αρχαιολόγοι και ειδικοί μελετητές της αρχαιότητας
παρουσίασαν εισηγήσεις που επικεντρώθηκαν στους κεντρικούς θεματικούς κύκλους
του Συνεδρίου ως εξής:
Ως «4 Συνέδρια σε ένα» χαρακτήρισε ο Καθ.
Αρχαιολογίας Arthur Muller που ανασκάπτει στη Θάσο, το Συνέδριο της Πάρου κατά
την παρουσίαση των τελικών συμπερασμάτων του Συνεδρίου την Κυριακή 14 Ιουνίου,
αφού μετά από πρωτοβουλία και πρόσκληση της Προέδρου του ΙΑΠΚ Καθ. Αρχαιολογίας
Ντόρας Κατσωνοπούλου συναντήθηκαν για πρώτη φορά στην μητρόπολη Πάρο
αρχαιολόγοι που εργάζονται και στις 3 αποικίες για να παρουσιάσουν τα
αποτελέσματα των ανασκαφών και μελετών τους.
Έτσι, πληθώρα νέων ευρημάτων γνωστοποιήθηκε κατά τη
διάρκεια του Συνεδρίου εντυπωσιάζοντας τους συμμετέχοντες επιστήμονες αλλά και
το ευρύτερο κοινό της Πάρου που παρακολούθησε όλες τις μέρες τις εργασίες του
Συνεδρίου.
Πολλά ήταν τα θέματα που καλύφθηκαν με τις
επιστημονικές παρουσιάσεις στο Συνέδριο, όπως αρχαιολογία της Πάρου και των
αποικιών της, ιστορία και ιστορικές προσωπικότητες, κεραμική, γλυπτική,
αρχιτεκτονική, νομισματική, επιγραφική, μεταλλοτεχνία, ιερά και λατρείες,
αρχαίες τεχνικές εξόρυξης μαρμάρου στην Πάρο και τη Θάσο, και σύγχρονες
εφαρμογές της τεχνολογίας στην αρχαιολογική επιστήμη.
Η Αρχαιολογική Ομάδα από το Πάριον στην Προποντίδα
με επικεφαλής τον Αναπλ. Καθ. Αρχαιολογίας Vedat Keles παρουσίασε άγνωστα μέχρι
σήμερα ευρήματα από τις ανασκαφές των τελευταίων ετών στο Πάριον, με το
ιδιαίτερο ενδιαφέρον των συνέδρων να επικεντρώνεται στα ευρήματα που
χρονολογούνται πλησιέστερα προς την ίδρυση της αποικίας το 710 ή 708 π.Χ. Όπως
είναι γνωστό, το Πάριον κατοικήθηκε ήδη από τον 7ο αιώνα π.Χ., όταν ιδρύθηκε
από τους Παρίους, έως τον 13ο αιώνα μ.Χ. και απέκτησε μεγάλη σημασία λόγω της
γεωπολιτικής του θέσης από το 133 π.Χ. οπότε προσαρτήθηκε στο ρωμαϊκό κράτος. Η
αρχαία πόλη του Παρίου, ήταν πλούσια σε αριστουργήματα φιλοτεχνημένα από
διάσημους γλύπτες της αρχαιότητας και κατά τη ρωμαϊκή περίοδο αποτέλεσε
προορισμό επισκεπτών για την καλλιτεχνική του κληρονομιά.
Νέα στοιχεία όμως παρουσιάστηκαν και για την πιο
γνωστή από τις αποικίες της Πάρου, τη Θάσο, από την Ομάδα της Γαλλικής
Αρχαιολογικής Σχολής και τους αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας και
τα οποία αναφέρονται τόσο στις παλαιότερες φάσεις ίδρυσης της αποικίας στις
αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. (680-670) από Παρίους αποίκους με οικιστή τον
Τελεσικλή, πατέρα του φημισμένου ποιητή της Πάρου Αρχιλόχου, και στη δεύτερη
αποικιστική επιχείρηση των Παρίων γύρω στα μέσα του 7ου αιώνα, οπότε συμμετείχε
και ο ίδιος ο Αρχίλοχος, όσο και στην ακόλουθη οικιστική εξέλιξη της πόλης. Στο
σημαντικό θέμα των λατρειών των θεοτήτων της Θάσου και των δεσμών με την Πάρο
ήταν αφιερωμένη εξ’ ολοκλήρου μια από τις συνεδρίες της ενότητας της Θάσου.
Τα πλέον πρόσφατα άγνωστα ευρήματα από την τρίτη
αποικία της Πάρου, τη Φάρο που ιδρύθηκε το 385/84 π.Χ. στο κροατικό νησί Hvar,
παρουσίασε η Αρχαιολογική Ομάδα της Κροατίας. Ανασκαφές που ξεκίνησαν τη
δεκαετία του 1980 και μέχρι πρόσφατα, έχουν φέρει στο φως ένα μέρος της
ελληνικής πόλης που αναπτύχθηκε στην πεδιάδα του Stari Grad, νεκροταφεία καθώς
και τμήμα των τειχών της με τους οχυρωματικούς πύργους, ενώ τα τελευταία χρόνια
οι έρευνες έχουν επικεντρωθεί στη μελέτη του πολεοδομικού σχεδιασμού της
αρχαίας πόλης, που συμπίπτει χρονολογικά με την άφιξη των παριανών αποίκων τον
4ο αιώνα π.Χ.
Στο πλαίσιο συμπλήρωσης 2400 χρόνων από την ίδρυση
της Φάρου έλαβε χώρα κατά τη δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου ειδική τελετή και
πραγματοποιήθηκαν από τους Δημάρχους Πάρου και Stari Grad παρουσία του Πρέσβη
της Κροατίας τα εγκαίνια αναμνηστικής μαρμάρινης στήλης με κείμενα στις δύο
γλώσσες, ελληνικά και κροατικά, που επιμελήθηκε η Πρόεδρος του ΙΑΠΚ Ντόρα
Κατσωνοπούλου σε συνεργασία με τον επικεφαλής των Ανασκαφών Φάρου Δρα Branko
Kirigin. Δεύτερη ίδια στήλη θα τοποθετηθεί και στην πόλη του Stari Grad, δώρο
του Δήμου Πάρου ως μητρόπολης προς την αποικία της Φάρου, κατά τη διάρκεια των
τελετών που θα πραγματοποιηθούν στο Stari Grad το 2016 για την επέτειο των 2400
χρόνων.
