Ένα ζήτημα από αυτά που δεν μας κάνουν να αισθανόμαστε περήφανοι ως κάτοικοι -πόσο μάλλον μόνιμοι-! των νησιών των Κυκλάδων θίγει σήμερα η εφημερίδα “Καθημερινή” αναφερόμενη στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων και συγκεκριμένα της απουσίας ΧΥΤΑ (χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων) από τα μεγάλα νησιά των Κυκλάδων.
Από το δημοσίευμα προκύπτει πως οι ευθύνες για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση αυτών των έργων βαρύνουν πολλές πλευρές μα κυρίως τις … ίδιες τις διαδικασίες.
Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε το γεγονός ότι το πρόβλημα παρουσιάζεται εντονότερο στα μεγάλα, πυκνοκατοικημένα και δημοφιλή νησιά του Κυκλαδικού συμπλέγματος, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και η Σαντορίνη.
Σε κάθε περίπτωση πάντως το δημοσίευμα βάζει τα πράγματα στην θέση τους, αναφέροντας το που προσκρούει η εκτέλεση των έργων σε κάθε περίπτωση, ενώ σε ότι αφορά την Σαντορίνη, όπως είναι γνωστό και πολλαπλώς ανακοινωθέν, το πρόβλημα παραμένει εξ αιτίας της υφιστάμενης νομοθεσίας που δεν προβλέπει στις ζώνες οικιστικού ελέγχου υποδομές σύγχρονων τεχνολογιών (στις οποίες εντάσσονται οι ΧΥΤΑ), με το ζητούμενο στην περίπτωσή μας να είναι η αλλαγή του Προεδρικού Διατάγματος που τις απαγορεύει, κάτι που θα ερχόταν ως αποτέλεσμα μπόλικων υπουργικών αποφάσεων…

Σύμφωνα με το άρθρο,
Την εικόνα των ωραίων κυκλαδίτικων νησιών εξακολουθούν να αμαυρώνουν οι χωματερές που λειτουργούν ακόμα, αλλά κι εκείνες οι οποίες έκλεισαν και δεν έχουν αποκατασταθεί. Το παράδοξο είναι ότι ενώ τα μικρά νησιά διαθέτουν ΧΥΤΑ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων), τα μεγαλύτερα των Κυκλάδων (π.χ. Νάξος, Ανδρος κ.ά.) δεν έχουν. Ετσι, από τους 22 ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων) που υπήρχαν στις Κυκλάδες, οι τρεις έχουν κλείσει και αποκατασταθεί ολοκληρωτικά, ενώ τουλάχιστον δέκα-δώδεκα έχουν σταματήσει να λειτουργούν αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί ακόμα. Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων υφίσταται ακόμα στην Τήνο και τη Σαντορίνη, όπου η νομοθεσία δεν προβλέπει στις ζώνες οικιστικού ελέγχου υποδομές σύγχρονων τεχνολογιών (στις οποίες εντάσσονται οι ΧΥΤΑ). Κατά συνέπεια, τόσο στη Σαντορίνη όσο και στην Τήνο εξακολουθούν να λειτουργούν χωματερές. Επιπλέον, στασιμότητα στο θέμα χωροθέτησης ΧΥΤΑ παρατηρείται σε Νάξο, Ανδρο και την Κέα. Ειδικότερα, στη Νάξο η κατασκευή ΧΥΤΑ καθυστερεί, καθώς ενώ υπάρχει αδειοδότηση, η διαδικασία δεν προχωρεί λόγω προσφυγής που εκκρεμεί στο ΣτΕ. Στην Ανδρο υπάρχει μελέτη για τη χωροθέτηση ΧΥΤΑ αλλά το θέμα προσκρούει στην πλήρη απουσία συναίνεσης της τοπικής κοινωνίας.
Τα περισσότερα κυκλαδονήσια διαθέτουν ΧΥΤΑ, ενώ το αξιοσημείωτο είναι ότι οι πρώτοι που λειτούργησαν ήταν στα πιο μικρά νησιά, όπως η Ανάφη και η Κίμωλος. Επίσης, σε όσα λειτουργούν πλέον ΧΥΤΑ, δηλαδή σε Σύρο, Πάρο, Μύκονο, Αμοργό, Κύθνο, Σίφνο, Σέριφο, Σίκινο, Φολέγανδρο, έχουν κλείσει οι χωματερές και στις περισσότερες έχουν ξεκινήσει διαδικασίες αποκατάστασης. «Το θέμα είναι ότι από την παύση λειτουργίας μιας ανεξέλεγκτης χωματερής μέχρι την αποκατάστασή της υπάρχει μια διαδικασία και συχνά η χρηματοδότηση αυτών των έργων μοιάζει με γολγοθά», λέει στην «Κ» ο υπεύθυνος Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, κ. Π. Πολυχρονάκης. Και συμπληρώνει ότι για την κατασκευή ΧΥΤΑ σε ορισμένα μικρά νησιά ασκήθηκαν πιέσεις από τους τακτικούς επισκέπτες τους, όπως στη Φολέγανδρο. «Στην Πάρο κλείσαμε τρεις χωματερές και εδώ και δύο χρόνια λειτουργεί ένας ΧΥΤΑ για Πάρο και Αντίπαρο», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Πάρου, κ. Χρ. Βλαχογιάννης.
Στη Μύκονο, γύρω στα 200 μέτρα από τον καινούργιο ΧΥΤΑ (λειτουργεί εδώ και έναν χρόνο) βρίσκεται η παλιά χωματερή, στην οποία κάποιοι ασυνείδητοι εξακολουθούν να εναποθέτουν τα σκουπίδια τους, ακόμα και να βάζουν φωτιές. «Πρόκειται για ένα βουνό από χώμα και σκουπίδια. Περιμένουμε να ενταχθεί η μελέτη αποκατάστασης του πρώην ΧΑΔΑ στο ΕΣΠΑ, προκειμένου να λυθεί οριστικά το πρόβλημα», αναφέρει στην «Κ» ο δήμαρχος Μυκόνου, κ. Αθ. Κουσαθανάς-Μέγας.