Ε. Λέκκας: δεν υπάρχει άμεσος φόβος για μεγάλο σεισμό στη Σαντορίνη

Στη σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται τις τελευταίες ώρες στη Σαντορίνη αναφέρθηκε την Τρίτη ο καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθύμιος Λέκκας στην εκπομπή του ΣΚΑΪ Πρώτη Γραμμή.

Όπως τόνισε, δεν υπάρχει ιδιαίτερος φόβος για το άμεσο μέλλον για μεγάλη σεισμική δόνηση στη Σαντορίνη, με τα ελληνικά σεισμολογικά ινστιτούτα να παρακολουθούν την κατάσταση.

«Και το ‘92 στη Μήλο, και το ‘96 στη Νίσυρο, αλλά και στη Σαντορίνη αρκετές φορές στο παρελθόν, έχει υπάρξει σεισμική έξαρση» τόνισε ο κ. Λέκκας.

Όπως εξήγησε πρόκειται για μικρούς και επιφανειακούς σεισμούς στην Καλντέρα και σε περιοχές κοντά στην Καλντέρα, αλλά δεν οδηγούν αυτόματα σε κάτι μεγάλο από πλευράς σεισμικής δραστηριότητας.

Σχετικά με την πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα,

Σεισμική δραστηριότητα στον θαλάσσιο χώρο της Σαντορίνης παρατηρείται τις τελευταίες ώρες, σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Από το απόγευμα της Δευτέρας, έχουν καταγραφεί συνολικά 25 σεισμικές δονήσεις μικρού μεγέθους.

Οι μεγαλύτερες από αυτές είναι : μεγέθους 3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σημειώθηκε δέκα λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα, ξημερώματα Τρίτης 24.1

καθώς και μεγέθους 3.5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, στις 11.51 πμ. της Τρίτης 24.1 μεγέθους, σε θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά της Σαντορίνης, σε εστιακό βάθος 5 χιλιομέτρων.

  

Ενώ, σύμφωνα με δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας «πρώτο θέμα» 

Στο «μικροσκόπιο»  σεισμολόγων, γεωλόγων και ηφαιστειολόγων βρίσκεται τους τελευταίους μήνες  το νησί της Σαντορίνης. Η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή του  υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπου  προβληματίζει τους επιστήμονες  οι οποίοι μελετούν όλα τα στοιχεία και δεδομένα που έχουν.  

Ήδη στην περιοχή  τις προηγούμενες εβδομάδες βρέθηκαν Ιταλοί ηφαιστειολόγοι οι οποίοι ερεύνησαν  τη δραστηριότητα του ηφαιστείου ενώ αυτή την περίοδο στο νησί της Καλντέρας βρίσκεται το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης του ηφαιστείου.  

Σύμφωνα με σεισμολόγους υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες  ανωμαλίες χωρίς όμως αυτό να είναι  ανησυχητικό. Οι σεισμοί που γίνονται είναι της τάξης των 2 με 3 Ρίχτερ, μεγέθη πολύ συνηθισμένα για την  Ελλάδα. Αλλά και οι τοπικοί φορείς δεν δείχνουν κάποια ιδιαίτερη ανησυχία καθώς πολύ συχνά έχουν σεισμούς τέτοιου μεγέθους. 

Το υποθαλάσσιο  ηφαίστειο του Κολούμπου βρίσκεται  περίπου 8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά  της Σαντορίνης. 

Έχει ελλειπτικό σχήμα, υψώνεται 300 m από το βυθό και στο κέντρο του και στο κέντρο του υπάρχει μία καλδέρα διαμέτρου 3 km και βάθους 500 m. Εκτός από το κεντρικό ηφαίστειο υπάρχουν άλλοι 12 περίπου μικρότεροι κώνοι.

Η έκρηξη του 1650 

Το ηφαίστειο του  Κολούμπου έδωσε το Σεπτέμβριο του 1650 τη μοναδική ιστορική έκρηξη έξω από το χώρο της καλδέρας της Σαντορίνης.  

Προηγήθηκε έντονη σεισμική δραστηριότητα. Σταδιακά η  ήπια έξοδος μάγματος οικοδόμησε ένα  υποθαλάσσιο ηφαίστειο διαμέτρου 30 km και ύψους 300 m, του οποίου η κορυφή μόλις ξεπρόβαλε από την επιφάνεια της θάλασσας. Ακολούθησε μία τεράστια και βίαιη έκρηξη, η οποία εκτίναξε περίπου 2 km3 τέφρας σε ύψος χιλιάδων μέτρων. Η ελαφρόπετρα που επέπλεε έκανε τη γύρω θάλασσα να μοιάζει με στεριά. Η στάχτη ταξίδεψε ανατολικά μέχρι τη Μικρά Ασία. Το κεντρικό τμήμα του ηφαιστείου κατακρημνίστηκε στον άδειο μαγματικό θάλαμο και σχηματίστηκε μία υποθαλάσσια καλδέρα διαμέτρου 3 km και βάθους 500 m. Η μικρή νησίδα που είχε μείνει πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας διαβρώθηκε γρήγορα από τα κύματα. Σήμερα, το ψηλότερο σημείο του ηφαιστείου βρίσκεται 18 m κάτω από τη θάλασσα. 

Η δημιουργία της  καλδέρας προκάλεσε τεράστια τσουνάμι ύψους 10 m που σάρωσαν τις ακτές της Σαντορίνης και του Αιγαίου. Εκείνο όμως που προκάλεσε ανθρώπινες απώλειες ήταν τα ηφαιστειακά αέρια.  

Τεράστιες ποσότητες  υδροθείου απελευθερώθηκαν και  προξένησαν το θάνατο 70 κατοίκων της  Θήρας και πάνω 1000 ζώα. Οι κάτοικοι της Σαντορίνης για να ξορκίσουν το κακό έχτισαν κοντά στο ακρωτήριο του Κολούμπου την εκκλησία της "Παναγιάς του Καλού". Η έκρηξη του Κολούμπου είναι η μεγαλύτερη έκρηξη που εκδηλώθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο την τελευταία χιλιετία.

Το 2006 μία αποστολή του NOAA Ocean Explorer (National Oceanic and Atmospheric Administration) αποκάλυψε ότι στον πυθμένα του καλδερικού κρατήρα υπάρχει ένα σημαντικό υδροθερμικό πεδίο.  

Από τους υδροθερμικούς  πόρους εξέρχονται υπέρθερμα υδροθερμικά ρευστά με μετρηθείσες θερμοκρασίες έως και 224 oC. Τα ρευστά αυτά έχουν αποθέσει πολυμεταλλικά σουλφίδια και θειικά άλατα και έχουν οικοδομήσει καμινάδες ύψους έως και 4 m. Επιπλέον, οι υδροθερμικοί πόροι είναι καλυμμένοι με ένα παχύ στρώμα από βακτηρίδια.